Η παρουσίαση του βιβλίου του Κ. Χιούτη για τον Χαλκιδικιώτη αγωνιστή του 1821 Βασίλειο Αθανασίου, στο Φραγκοκάστελλο στα Σφακιά

Στις 4 Ιουνίου στο Φραγκοκάστελλο Σφακίων παρουσιάστηκε το βιβλίο του Κωνσταντίνου Χιούτη για τον Χαλκιδικιώτη αγωνιστή του 1821 Βασίλειο Αθανασίου.

Τη βιβλιοπαρουσίαση συνδιοργάνωσαν ο Δήμος Σφακίων, η Ένωση Σφακιανών Νομού Χανίων και οι αδελφοποιημένοι σύλλογοι της... Ένωσης των Απανταχού Σφακιανών και του Παγχαλκιδικιώτικου Συλλόγου Αθηνών «ο Αριστοτέλης», του Συλλόγου που εξέδωσε το βιβλίο.

Στο κάστρο του Φραγκοκάστελλου, τόπο παρουσίασης του βιβλίου, ο Βασίλειος Αθανασίου πολέμησε γενναία και τραυματίστηκε τον Μάιο του 1828 ως αξιωματικός του ιππικού σώματος του Hπειρώτη Χατζη-Μιχάλη Νταλιάνη. Μετά τον θάνατο του Νταλιάνη του ανατέθηκε από το Κρητικό Συμβούλιο της εποχής να οργανώσει και να ηγηθεί κρητικού ιππικού.

Την εκδήλωση προλόγισε και συντόνισε ο κ. Γιώργος Μαργαρίτης, Διατελέσας Καθηγητής Σύγχρονης Ιστορίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Στον πρόλογό του για το βιβλίο ανέφερε μεταξύ άλλων ότι πρόκειται για μία πλήρη στρατιωτική βιογραφία, ενός αγωνιστή που πήρε μέρος ως επαγγελματίας στρατιωτικός από την πρώτη στιγμή του αγώνα και που μετείχε σε όλες τις προσπάθειες δημιουργίας εθνικού στρατού. Τόνισε ότι ιδιαίτερη σημασία έχει η περιγραφή των γεγονότων που σχετίζονται με τη μεγαλύτερη πολεμική επιχείρηση της ελληνικής επανάστασης που ήταν η προσπάθεια για τη λύση της πολιορκίας της Αθήνας.

Το βιβλίο παρουσίασαν ο κ. Μανώλης Δρακάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής Αρχειονομίας του Ιονίου Πανεπιστημίου, η κα Γιάννα Πατρουδάκη, Ιστορική Ερευνήτρια, και ο συγγραφέας του βιβλίου, κ. Κωνσταντίνος Χιούτης, Εκπαιδευτικός - Ιστορικός Ερευνητής.

Ο κ. Δρακάκης αναφέρθηκε σε γεγονότα που αποδεικνύουν τη συμμετοχή της Κρήτης στο επανάσταση του 1821 και ανατρέπουν το μύθο της δήθεν απουσίας της από το επαναστατικό αγώνα. Η ύπαρξη τέτοιων μύθων σύμφωνα με τον κ. Δρακάκη οφείλονται τόσο στην έλλειψη πηγών όσο κυρίως στην έλλειψη ερευνητών που θα μελετήσουν συστηματικά τα αρχεία όπως έκανε ο κ. Χιούτης. Αναφέρθηκε επίσης αναλυτικά στα αρχειακά αποθετήρια που ανέτρεξε ο συγγραφέας και υπολόγισε σε δεκάδες χιλιάδες τα έγγραφα που μελέτησε προκειμένου να συνθέσει τη βιογραφία του αγωνιστή. Υπογράμμισε την αξία των αρχείων αναφερόμενος σε περιστατικό που συνέβη κατά την επιδρομή του Δράμαλη το 1821 όταν ο Αντιπρόεδρος του Εκτελεστικού της ανώτατης αρχής των επαναστατημένων Ελλήνων, ο Αθανάσιος Κανακάρης Ρούφος από την Πάτρα ζήτησε από τους συναγωνιστές του να πάρουν μαζί τους καθώς υποχωρούσαν τα αρχεία της Κυβερνήσεως και όταν κάποιος αντέδρασε σε αυτό υποστηρίζοντας ότι προτεραιότητα έχει να σωθούν οι Έλληνες, του απεκρίθη «ας χαθούν οι Έλληνες, τα αρχεία να γλυτώσουν».

Η κα Πατρουδάκη αναφέρθηκε στην ενδελεχή και πολυετή έρευνα του συγγραφέα που ανασύνθεσε τη ζωή και τη δράση του αγωνιστή Αθανασίου και παράλληλα προσέφερε μία από τα έξω εικόνα της έντασης και της αγωνίας των τελευταίων χρόνων της επανάστασης στην Κρήτη. Τόνισε ότι ο συγγραφέας συνέθεσε με απόλυτη μαεστρία την πορεία του Αθανασίου χωρίς να πέσει στην παγίδα της ωραιοποίησης ή της ρομαντικοποίησης των δυσκολιών της πολεμικής ζωής, ενώ αντίθετα περιέγραψε με ρεαλισμό όλες τις δυσκολίες αφαιρώντας την αίγλη που συχνά αποδίδεται στους ήρωες των επαναστάσεων. Η κα Πατρουδάκη περιέγραψε αναλυτικά τη δράση του Αθανασίου στην Κρήτη. Υπογράμμισε το γεγονός ότι επίκεντρο της παρούσας μελέτης δεν ήταν κάποιος προβεβλημένος γνωστός οπλαρχηγός, μέλος της στρατιωτικής ή οικονομικής ελίτ της περιοχής του αλλά ένας απλός αγωνιστής κάτι που αναδεικνύει όπως υποστήριξε ότι η αίσθηση του χρέους και η επιθυμία για ελευθερία διακατείχε διαταξικά τους επαναστάτες.

Ο συγγραφέας Κωνσταντίνος Χιούτης ανέφερε ότι τα κάστρα εκπέμπουν πάντοτε μια δυναμική με επακόλουθο να τα θέλουν όλοι, υπερασπιστές και εχθροί και ότι αυτή η διπολικότητα τα κάνει να είναι ταυτόχρονα μνημεία αρχοντιάς και ανθρώπινων συμφορών. Ανέφερε ότι για πρώτη φορά ήρθε σε αυτό το κάστρο το 2007 όταν αναζητούσε τις πολεμικές διαδρομές του Αθανασίου στην Κρήτη. Τόνισε συγκινημένος ότι ξαναέρχεται μετά από πολλά χρόνια στα Σφακιά φέρνοντας το βιβλίο του Αθανασίου ως ένα σύγχρονο κτέρισμα, ένα ταφικό δώρο για να κοσμήσει τον τόπο όπου το Μάιο του 1828 κάποιοι μαρτύρησαν για μία ελεύθερη Κρήτη. Υπογράμμισε ότι το βιβλίο του είναι η τρίτη προσπάθεια βιογραφίας αγωνιστών της ομάδας Νταλιάνη, ενώ αναφέρθηκε τόσο στο ιστορικό και τις πηγές της ερευνητικής του προσπάθειας όσο και στο περιεχόμενο της μελέτης του. Ανέφερε ότι είχε την τύχη την εργασία του να την εκδώσει ο Σύλλογος Χαλκιδικιωτών στην Αθήνα, ένας Σύλλογος που τον κοσμεί όπως ανέφερε μία εξαιρετική διοίκηση με ξεχωριστές ιστορικές αντιληπτικές ικανότητες και ότι χαίρεται που η έκδοση αυτή αποτέλεσε και αιτία αδελφοποίησης του Συλλόγου αυτού με την Ένωση των Απανταχού Σφακιανών.

Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης έγινε παρουσίαση οπλισμού του 1821 από τον κ. Ευτύχη Τζιρτζιλάκη, Συλλέκτη – Μελετητή όπλων του 1821. Ο κ. Ανδρέας Κωνσταντουλάκης και ο κ. Θανάσης Κιτρινορίνης από το σύλλογο «Το Ρόδο» είχαν οπλισθεί με τον οπλισμό του πεζού και του ιππέα της εποχής.

Πριν την παρουσίαση του βιβλίου πραγματοποιήθηκε επιμνημόσυνη δέηση και κατάθεση στεφάνων. Επίσης κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης ο Αντιδήμαρχος Πολυγύρου κ. Χρήστος Κομπόγιαννος, ο Πρόεδρος της Κοινότητας Ριζών κ. Αστέριος Βουλγαράκης και ο Δημοτικός Σύμβουλος Πολυγύρου κ. Τάσος Γιάννος επέδωσαν τιμητική πλακέτα στον Δήμαρχο Σφακίων κ. Μανούσο Χιωτάκη για την τιμή που απέδωσε ο Δήμος με την εκδήλωση αυτή στον αγωνιστή Βασίλειο Αθανασίου και του χάρισαν ένα αντίγραφο της εικόνας του Αγίου Αθανασίου, προστάτη του χωριού Ριζά, γενέτειρας του αγωνιστή.

Χαιρετισμούς απεύθυναν, η αντιδήμαρχος Σφακίων κ. Αφροδίτη Σφηνιά, ο αντιδήμαρχος Πολύγυρου Χαλκιδικής δημοτικής ενότητας Ζερβοχωρίων κ. Χρήστος Κομπόγιαννος, ο Πρόεδρος της Ένωσης Σφακιανών Νομού Χανίων κ. Ανδρέας Μανουσέλης, ο Πρόεδρος της Ένωσης των Απανταχού Σφακιανών κ. Ανδρέας Κούνδουρος, ο Πρόεδρος του Παγχαλκιδικώτικου Συλλόγου Αθηνών «ο Αριστοτέλης» κ. Γεώργιος Σουλινάρης, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Ηπειρωτών Λασιθίου κ. Γεώργιος Στάμος, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Ηπειρωτών Ηρακλείου κ. Σταύρος Δημητρίου και ο δημοτικός σύμβουλος Πολυγύρου κ. κ.Τάσος Γιάννος.

Χαιρετισμούς απέστειλαν στην εκδήλωση η Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, η Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Χαλκιδικής, ο Σύλλογος οικιστών Μακεδόνων Νέας Πέλλης «Μέγας Αλέξανδρος» και η Ένωση Δελβινακιωτών Αθήνας. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης παρέμβαση έγινε και από τον αρχιτέκτονα κ. Γιάννη Αικατερινάρη που αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ιστορική έρευνα στην Ελλάδα.

Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν Σφακιανοί και Χαλκιδικιώτες που ήρθαν ειδικά για την εκδήλωση από την Αθήνα και τη Χαλκιδική. Δυναμικό παρών έδωσαν στη βιβλιοπαρουσίαση κάτοικοι του χωριού Ριζά Χαλκιδικής, χωριό από το οποίο έλκει την καταγωγή του ο αγωνιστής.

Η βραδιά έκλεισε με δείπνο που παρέθεσε ο Δήμος Σφακίων.

ΟΙ φωτογραφίες της εκδήλωσης είναι της κας Άννας Γιουρμετάκη.