"ΟΥΔΕΙΣ ΠΛΕΟΝ ΑΧΑΡΙΣΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΕΡΓΕΤΗΘΕΝΤΟΣ "

powered by Agones.gr - livescore

Δευτέρα 29 Μαΐου 2023

Κάλλιον φακιόλιον βασιλεύον τούρκικο, παρά τιάρα παπική

Γράφει ο Γιώργος Ζωγραφάκης

Έχουμε συνηθίσει, αναφερόμενοι στο ιστορικό αυτό γεγονός, την άλωση της Πόλης, να φανταζόμαστε τον χριστιανικό λαό της Βασιλεύουσας ενωμένο υπό τον τελευταίο αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, να αμύνεται σύσσωμος απέναντι στον Τούρκο επιδρομέα και να προσφέρουν όλοι τον εαυτό τους, όπως και ο αυτοκράτορας, σύμφωνα με την ιστορική ρήση: «το δε την πόλιν σοι δούναι ουκ εμόν εστίν, ούδ’ ουδενός τον κατοικούντων ενταύθα, κοινή γνώνη γαρ αυτοπροαιρέτως αποθανούμεν και ού φεισόμεθα της ζωής ημών». Όμως, στην πραγματικότητα, το κλίμα στην Πόλη δεν ήταν...

μια πανστρατιά των κατοίκων κατά των Τούρκων.  Σε όλη την περίοδο της πολιορκίας και πολύ πριν επικρατούσε στην Πόλη αλληλοσπαραγμός εμφυλίου πολέμου, μεταξύ των οπαδών της ένωσης των δύο Εκκλησιών, Ανατολικής Ορθόδοξης και Δυτικής (Παπικής), με υπερισχύοντες, μακράν, τους ανθενωτικούς, σε βαθμό που ο Παλαιολόγος δεν τολμούσε να εμφανιστεί στον λαό. Ο εμφύλιος αυτός είχε πολλά θύματα και αποδυνάμωνε, φυσικά, την άμυνα της Πόλης απέναντι στον Μωάμεθ.

  Αυτός ο εμφύλιος συχνά παραλείπεται από το ιστορικό μας αφήγημα για την άλωση της Πόλης, είναι όμως, δυστυχώς, μια πραγματικότητα, που δείχνει πόσο ο θρησκευτικός φανατισμός είναι συχνά ισχυρότερος από αισθήματα και επιλογές όπως ο πατριωτισμός. Άλλωστε το Βυζάντιο είχε ξαναζήσει φονικότατο θρησκευτικό εμφύλιο, εκατονταετή μάλιστα, τη γνωστή Εικονομαχία.

  Βέβαια, και οι όροι του Πάπα για την ένωση των Εκκλησιών ήταν απαράδεκτοι, όμως σε μια τέτοια ώρα, είναι προτιμότερος ένας έντιμος συμβιβασμός και μια παροχή βοήθειας, παρά το «βασιλεύον φακιόλιον» και το «αυτοπροαιρέτως αποθανούμεν» που ακολούθησαν και συνδέουν την σημερινή ημέρα, την 29η Μαΐου,  με ένα από  τα χειρότερα ιστορικά ορόσημα του έθνους μας.  

Δεν υπάρχουν σχόλια: