«Τον άρχοντα τριών δει μέμνησθαι: Πρώτον ότι ανθρώπων άρχει. Δεύτερον ότι κατά νόμους άρχει. Τρίτον ότι ουκ αεί άρχει»

powered by Agones.gr - livescore

Τρίτη 26 Απριλίου 2022

Με ιδιαίτερη επιτυχία πραγματοποιήθηκε, μετά από δύο χρόνια, το σπουδαιότερο ιστορικό έθιμο της Χαλκιδικής, το “Μαύρο Αλώνι” της Ιερισσού (ΦΩΤΟ)

Με ιδιαίτερη επιτυχία και πλήθος κόσμου πραγματοποιήθηκε και φέτος στην Ιερισσό την έδρα του δήμου Αριστοτέλη, το σπουδαιότερο ιστορικό - θρησκευτικό έθιμο της Χαλκιδικής και ένα από τα σπουδαιότερα της Μακεδονίας, το 
“Μαύρο Αλώνι” της Ιερισσού.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο Μητροπολίτης Ιερισσού Θεόκλητος, ο βουλευτής Χαλκιδικής Απόστολος Πάνας, ο Αντιπεριφερειάρχης Χαλκιδικής Ιωάννης Γιώργου, η Περιφερειακή Σύμβουλος Κατερίνα Ζωγράφου, ο δήμαρχος Αριστοτέλη Στέλιος Βαλιάνος, ο Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων Γρηγόρης Τάσιος και Στρατιωτικές, Λιμενικές & Αστυνομικές Αρχές.
Οι εκδηλώσεις συνεχίζονται το απόγευμα της ίδιας ημέρας στην κεντρική πλατεία της Ιερισσού.
Το ιστορικό της ημέρας εκφώνησε εκ μέρους του Τοπικού Συμβουλίου Ιερισσού η Πελαγία Χασάπη το οποίο και παραθέτουμε:
ΜΑΥΡΟ ΑΛΩΝΙ 2022
Σεβασμιώτατε, Αιδεσιμότατοι, κ. Δήμαρχε κ.κ. εκπρόσωποι της Ελληνικής Βουλής, κ. Αντιπεριφερειάρχη κ.κ. εκπρόσωποι της Νομαρχιακής και Τοπικής αυτοδιοίκησης κ.κ. εκπρόσωποι των στρατιωτικών αρχών και σωμάτων Ασφαλείας, κ.κ. εκπρόσωποι των Συλλόγων και φορέων του τόπου μας, κυρίες, κύριοι και αγαπητά παιδιά!
Χρόνια πολλά, χρόνια ευτυχισμένα με υγεία και πρόοδο, χρόνια ειρηνικά, χρόνια ελεύθερα.
Λόγω των δεινών της πανδημίας και των μέτρων ανάσχεσής της, μετά από δύο χρόνια αδυναμίας και αποχής, από την ετήσια υποχρέωσή μας να αποτίουμε τιμή στη μνήμη των προγόνων μας, των αγωνιστών, που έδωσαν την ψυχή τους, το αίμα τους, τη ζωή τους για την ελευθερία αυτού του τόπου, βρισκόμαστε επιτέλους ξανά στο μέρος που καθιερώθηκε να τελούμε το ύψιστο αυτό καθήκον μας. Στου μαύρου νιού τ’ αλώνι.
Πριν 2 αιώνες από σήμερα, η λαχτάρα για την απόκτηση της πολυπόθητης ελευθερίας και την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού είχε ξεχειλίσει στις ελληνικές καρδιές, η ώρα του ξεσηκωμού είχε ωριμάσει και άρχισαν να εκδηλώνονται οι πρώτες σπίθες της επανάστασης. Η Χαλκιδική ήταν παρούσα από την αρχή του αγώνα. Στην περιοχή μας πυρήνας της αντίστοιχης σπίθας ήταν το Άγιο Όρος, όπου με εντολή του Αλέξανδρου Υψηλάντη είχε φτάσει το μέλος της Φιλικής Εταιρίας, Εμμανουήλ Παπάς, σπουδαίος ευπατρίδης, από την Δοβίστα Σερρών, πλούσιος έμπορος και Τραπεζίτης. Προερχόμενος από την Κωνσταντινούπολη, αποβιβάστηκε στην Ιερά Μονή Εσφιγμένου, φέροντας πολεμικό υλικό, ενώ ξεκίνησε η στρατολόγηση και ο εξοπλισμός των μοναχών. Παράλληλα ζήτησε την σύμπραξη και την οικονομική ενίσχυση του αγώνα από τις μονές, ενώ παρήγγειλε στα Ψαρά την αποστολή εξοπλισμένων καραβιών για την απόκρουση ενδεχόμενης αποβίβασης των Τούρκων. Ο ξεσηκωμός είχε ήδη προετοιμαστεί από φιλικούς της Χαλκιδικής όπως ο Επίσκοπος Ιγνάτιος Ιερισσού και ο συνονόματός του, Ιγνάτιος Αρδαμερίου. Έτσι την 31η Μαϊου του ΄21 κηρύχθηκε η επανάσταση στο πρωτάτο των Καρυών με πανηγυρική δοξολογία που τέλεσε ο Επίσκοπος Μαρώνειας Κωνστάντιος. Στην Κασσάνδρα οι πρώτες εξεγέρσεις σημειώθηκαν στις 8 Μαίου με την συνδρομή πληρωμάτων σκοπελίτικων πλοίων που έφθασαν εκεί, αλλά στις 13 Νοεμβρίου του ίδιου έτους οι επαναστάτες λύγισαν στα στενά της Ποτίδαιας. Λίγες μέρες μετά, στις 17 Μαϊου σημειώθηκαν οι πρώτες εξεγέρσεις στον Πολύγυρο.
Ο Εμμανουήλ Παπάς λοιπόν, με αγιορείτες πολεμιστές, αλλά και αγωνιστές από τον Όλυμπο και την υπόλοιπη Χαλκιδική, διασχίζοντας τη χερσόνησο του Άθω, με πρωτεργάτες τον γραμματέα της Μονής Εσφιγμένου Ευθύμιο, και όταν έφθασαν στην Ιερισσό τον Επίσκοπο Ιερισσού Ιγνάτιο, απώθησαν την τουρκική φρουρά της Ιερισσού και κινούμενοι προς βορρά με Ιερισσιώτες και Μαντεμοχωρίτες, ξεσήκωσαν και όλα τα χωριά της βορεινής πλευράς του Χολομώντα. Οι κάτοικοι των περιοχών αυτών ήταν υποεξοπλισμένοι και ανοργάνωτοι αλλά η ψυχή και η λαχτάρα τους, όπλισε τα χέρια τους ακόμα και με ξύλα.
Από τουρκικής πλευράς, με το αυτοκρατορικό φιρμάνι της 3ης Μαίου 1821, του Σουλτάνου και χαλίφη Μαχμούτ, κηρύχθηκε ο ιερός πόλεμος. Το φιρμάνι αυτό αναφέρει: «Το παράγγελμα του Ιερού Σερή, επιβάλλουν όπως αυτοί μεν οι άπιστοι διαπερνώνται εν στόματι ρομφαίας, τα τέκνα και αι γυναίκες εξανδραποδίζονται, τα υπάρχοντά των διανέμονται μεταξύ των πιστών νικητών του Ισλάμ, αι δε εστίαι των παραδίδονται εις το πυρ και την τέφραν, ούτως ώστε αλέκτορος φωνή να μη ακουσθεί πλέον εν αυτοίς».
Με βάση το άνω φιρμάνι, από την πλευρά του εχθρού κινήθηκαν ο Μπαϊραμ Πασάς από ανατολικά και ο Σιντίκ Γιουσούφ Μπέης, μουτεσελίμης της Θεσσαλονίκης από δυτικά. Ο Εμμανουήλ Παπάς με την φάλαγγά του βρέθηκαν ανάμεσα στις δύο εχθρικές δυνάμεις στα στενά της Ρεντίνας και παρά την ηρωική αντίστασή τους στις μάχες της Ρεντίνας και του Εγρί Μπουτζάκ, αναγκάσθηκαν να υποχωρήσουν, ο μεν Εμμ. Παπάς μέσω Πολυγύρου για την Κασσάνδρα ενώ άλλο απόσπασμα επαναστατών με επικεφαλής τον υπαρχηγό του, Μάνθο Ρήγα, γύρισε πίσω στα υψώματα του Πρόβλακα για να φυλάξει την πύλη του Αγίου Όρους, όπως τα παραπάνω στοιχεία προκύπτουν από το σημαντικό αρχείο Εμμανουήλ Παπάς, «Αρχηγός και Υπερασπιστής της Μακεδονίας». Εκεί συνάντησαν οι Τούρκοι τους επαναστάτες στα τέλη Ιουνίου. Στο διάβα τους έκαψαν όλα τα χωριά και σκότωναν όσους ανθρώπους κατάφεραν να πιάσουν. Ήταν Ιούνιος του ΄21.
Τα αιματηρά γεγονότα που διαδραματίστηκαν, ομολογούνται επίσημα από την τουρκική πλευρά βήμα προς βήμα σε έγγραφα που βρέθηκαν στα μουσουλμανικά ιεροδικεία Θεσσαλονίκης και Βερροίας και δημοσιεύθηκαν από τον Βερροιώτη ερευνητή-ιστορικό Ιωάννη Βασδραβέλη. Έτσι μαθαίνουμε ότι: Ο Μπαϊραμ πασάς προχώρησε προς τη Χαλκιδική σκορπώντας τον όλεθρο απ΄ όπου περνούσε. Αυτό αποκαλύπτεται από επιστολή του ίδιου προς τον Σουλτάνο, που αποτελεί τεκμήριο θηριωδίας και βαρβαρότητας, όπου αναφέρει με κομπασμό: «…Εκαθαρίζων από των τοιούτων ακαθάρτων στοιχείων και βδελυρών ερπετών… επέδραμον μετά του γενναίου στρατού μου κατά των περιοχών Καλαμαριάς, Παζαρούδας, Σιδεροκαυσίων Πολυγύρου και Κασσάνδρας, ένθα καταπολεμήσας τους απίστους, απήλειψα από προσώπου γης 42 πόλεις και χωρία αυτών…, και στη συνέχεια επαναλαμβάνει αυτολεξεί, ότι διέπραξε, όσες θηριωδίες επέτασσε το τουρκικό φιρμάνι.
Η καθοριστική κύρια μάχη που δόθηκε από τους συμπατριώτες μας στον τόπο ετούτο και που δυστυχώς μ’ αυτήν κατεπνίγη η ηρωική επανάστασή τους, ήταν η κατωνομαζόμενη από τους ίδιους τους αγωνιστές, ως «μάχη του Αγίου Όρους», σε έναν μεγάλο αριθμό σωζομένων εγγράφων, αγωνιστών κυρίως από την ΒΑ Χαλκιδική, όπου αναφέρουν την συμμετοχή τους στη μάχη του Αγίου Όρους. Τα έγγραφα αυτά βρίσκονται στα γενικά Αρχεία του Κράτους είτε στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος.
Σε μια τέτοια επιστολή του Αθανάσιου Μαργαρίτη από την περιοχή Κομίτσας, στις 13 Ιουλίου 1821, αναφέρεται «…εδώ οι εχθροί μας ανεχώρησαν από Ερισόν καίοντες διόλου το χωρίον περί ου θέλει περιγράψει ο κύριος Ρίγας σαφέστερα…» Σε άλλη επιστολή στρατιωτικών αρχηγών των επαναστατών που υπερασπίζονταν τα στενά του Πρόβλακα, απέναντι από το Μετόχι της Μονής Ζωγράφου, στις 19 Ιουλίου ΄21, αναφέρεται: «μόλον που οι πτωχοί στρατιώται μας, όχι με χανδάκια (εννοούν τη διώρυγα του Ξέρξη που προσπαθούσαν να εκβαθύνουν οι αγωνιστές ως μέτρο άμυνας) και κανόνια αλλά με τα στήθη των και με χαμόν της ζωής των, έσωσαν το άγιον όρος ως και ο καπετάν ρήγας σας το προέγραψε…» Ο Ιερισσιώτης οπλαρχηγός Αθανάσιος Βλαχομιχάλης σε άλλο έγγραφό του αναφέρει: «…εις την αρχήν της επαναστάσεως υπό την οδηγίαν του μακαρίτου Πατρός μου Βλαχομιχάλη κι αρχηγόν της επαναστάσεως της Μακεδονίας του Αγίου Όρους και Κασσάνδρας ευρήθημιν εις διαφόρους μάχας εις Άγιον Όρος και Κασσάνδρας…» Αξίζει να μνημονεύσουμε ονόματα Ιερισσιωτών αγωνιστών ή από κοντινά χωριά που αναφέρονται στα ανωτέρω σωζόμενα έγγραφα και είναι: Αναστάσιος Χυμευτός, Στέργιος Λουκά ή Σαρλή, Δημήτριος Γεωργίου, Γεώργιος Τριανταφύλλου, Ελευθέριος Μιχαήλ, Κωνσταντίνος Τόλιου, Γεώργιος Παπαδημητρίου, Ιωάννης Πολυχρόνης, Ολύμπιος Βλαχομιχάλης, Βασίλειος Θεοχάρης…. και βέβαια υπήρξαν και τόσοι άλλοι ηρωικοί αγωνιστές που δεν ευνόησε η ιστορία να καταγραφούν τα ονόματά τους. Από αυτούς που επέζησαν, κάποιοι έφυγαν με πλοία στα νησιά των Σποράδων και από κει στη Ρούμελη και στο Μωριά όπου συμπαρατάχθηκαν με τα εκεί επαναστατημένα σώματα και συνέχισαν να πολεμούν για την απελευθέρωση της Ελλάδας.
Τον Μπαϊραμ πασά διαδέχθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου ο Μεχμέτ Εμίν ο επονομαζόμενος «Λουμπούτ» που σημαίνει ροπαλοφόρος και είναι χαρακτηριστικό της αγριότητάς του. Αυτός, μετά την καταστολή της εξέγερσης της Κασσάνδρας στις 14 Νοεμβρίου του ΄21 και αφού διέγραψε μια επίσης αιμοσταγή πορεία, κινούμενος προς τον τόπο μας, στα τέλη Νοεμβρίου ΄21, ήρθε και στρατοπέδευσε στα υψώματα πριν τον Πρόβλακα, όπου υπήρχε το μετόχι της Ι.Μ. Ζωγράφου, (δηλαδή εδώ στο χώρο που βρισκόμαστε) για να παρακολουθεί τις κινήσεις του Εμμανουήλ Παπά στο Άγιο Όρος.
Σύμφωνα με τις από το έτος 1930 σημειώσεις της Αθηνάς Γαϊτάνου-Γιαννιού, που βασίζονται σε περιγραφές, από αυτόν εδώ τον χώρο κάλεσαν τους ευρισκόμενους στο Άγιο Όρος Ιερισσιώτες: «… όποιοι θέλουν, να βγουν από το Άγιο Όρος και να συμμάσουν τα σπίτια τους, αφού προσκυνήσουν τον Πασά…» Ο γέρο Αργυρός, μοναδικός αυτόπτης μάρτυρας του χαλασμού περιγράφει: «… Το πέρασμα βάσταξε ένα μήνα…., η υποταγή στον Πασά, δηλώνονταν με το πέρασμα κάτω από μια αψίδα από τούρκικα γιαταγάνια. Αυτά τα γεγονότα διαδραματίζονταν τον Δεκέμβριο του 1821 και ήταν η τελευταία πράξη του δράματος, το επιμύθιο της Χαλκιδικιώτικης επανάστασης, με αποκορύφωμα τη στιγμή της άρνησης όπως μας λέει η παράδοση τετρακοσίων Ιερισσιωτών να δηλώσουν υποταγή, οδηγώντας τους σε σφαγή, για την παραδειγματική τιμωρία τους. Ήταν μια κορυφαία ηρωική στάση απέναντι στον ζυγό και στη θηριωδία του εχθρού, ήταν η έκφανση της τιμής και της αξιοπρέπειας της ελληνικής ψυχής.
Η επανάσταση της Χαλκιδικής μπορεί να πνίγηκε στο αίμα αλλά δεν μπορεί να μην συνυπολογιστεί σαν αποφασιστική συνεισφορά στον αγώνα όλων των Ελλήνων και αποδεικτική της εθνικής ενότητας. Γιατί, συγκρατώντας με τα στήθη τους στον φλεγόμενο Ελληνικό Βορρά τις στρατιές των Οθωμανών, έδωσαν ανάσα στα μαχόμενα αδέλφια του Ελληνικού Νότου, να στήσουν την Ελευθερία του γένους πάνω στα κόκκαλα τα ιερά.
Το ότι σήμερα απολαμβάνουμε την ελευθερία μας, το οφείλουμε σε κείνους που αψηφώντας την ζωή τους αγωνίστηκαν προσβλέποντας σε ένα μέλλον καλύτερο για τους ίδιους τα παιδιά τους, τους απογόνους τους. Ένα μέλλον ελεύθερο, απαλλαγμένο από την τυραννική κυριαρχία του εχθρού, σε συνθήκη ειρήνης ελευθερίας, ομόνοιας, προόδου και ευημερίας. Πόσο ανταποκρινόμαστε εμείς σήμερα στις προσδοκίες και τα ιδανικά εκείνων και πόσο τιμούμε τον αγώνα τους; Οι εκδηλώσεις τιμής στη μνήμη τους σαν τη σημερινή, είναι άραγε αρκετές, αν δεν συνοδεύονται από τον ενστερνισμό των αξιών που επιδίωξαν με το αίμα τους, που τίμησαν με τη ζωή τους;
Ζούμε σε μια εποχή ασύγκριτα πιο δαιδαλώδη, σκοτεινή, ξεπεσμένη, αλλοτριωμένη, από την εποχή που έζησαν οι τιμώμενοι πρόγονοί μας. Η εξέλιξη της ανθρωπότητας, εκτός από τα οφέλη που προκομίζει σ’ αυτήν, υποθάλπει και σκοτεινές πτυχές, που καλλιεργούνται στις μέρες μας σε πολύ ευρύτερο φάσμα, μέσα από την τεχνολογική έκρηξη. Ηθικές αξίες έχουν παραγκωνιστεί από το ασύδοτο κυνήγι του πλουτισμού, της οικονομικής υπεροχής, του ατομικού οφέλους, της επιβολής των ισχυρών στους αδύναμους. Οι ισχυροί του πλανήτη κοντράρονται για το ποιός θα πετύχει τη μεγαλύτερη επιρροή παγκοσμίως σε χώρες-θύματα, που στη συνέχεια θα εκμεταλλευτούν ή θα απομυζήσουν προς όφελός τους με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Οι πόλεμοι που θα έπρεπε να είχαν εκλείψει, σήμερα γίνονται σε ευρύτερη κλίμακα, όχι αναγκαστικά με την κλασική μορφή του πολέμου, αλλά και ως οικονομικές υποδουλώσεις, οι οποίες καταλήγουν σε χρεωκοπίες των χωρών-θυμάτων. Με την ίδια λογική λειτουργούν και οικονομικοί κολοσσοί. Κάποιοι από τους πολιορκητικούς κριούς που χρησιμοποιούν για την άλωση, είναι η εκμετάλλευση κοινωνιών σε συνθήκες οικονομικού ξεπεσμού, ο διχασμός αυτών των κοινωνιών και η εξαγορά των αδυνάτων με ευτελείς δωροδοκίες, έναντι του δυσανάλογα σημαντικού οφέλους που πρόκειται να αποκομίσουν. Έτσι, αφ’ ενός φιμώνουν στόματα, αφ’ ετέρου δημιουργούν ένα τάγμα υπερασπιστών τους, ενάντια στους αντιστεκόμενους. Όταν επιτευχθεί ο στόχος τους, με προσχήματα τύπου πτώχευσης, εγκαταλείπουν τον λεηλατημένο τόπο σαν πληγωμένο και δηλητηριασμένο ζώο, να γλείφει τις πληγές του και να μην έχει γιατρειά. Βιώσαμε και βιώνουμε στον τόπο μας πάνω από μια δεκαετία όμοια επιδρομή και ποιος ξέρει πως θα καταλήξει. Κι όλα αυτά γιατί από μας λείπει η ομόνοια, η σύμπνοια η κρίση και η λογική του ποιος στ’ αλήθεια είναι ο εχθρός; Ο αδελφός μας; ή το παρείσακτο αρπακτικό που έσπειρε τη διχόνοια; Δυστυχώς δεν μας βοηθά κανείς να το κατανοήσουμε και να το βρούμε. Τις συνειδήσεις, την κρίση μας και τη λογική μας κατευθύνει η επίσης δωροδοκούμενη παραπληροφόρηση, που γίνεται από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, έντυπα, διαφήμιση κ.λ.π. Δυστυχώς τα πρότυπα των ισχυρών του πλανήτη, επηρεάζουν και μικρότερες χώρες, πολιτεύματα, θεσμούς, που για ατομικό όφελος ή όφελος των ολίγων και υμετέρων, υιοθετούν μεθόδους διοίκησης, εξουσίας και επικράτησης, παρακάμπτοντας κάποτε και την έννομη τάξη, με διαπλοκές, επεμβάσεις σε νόμους, φωτογραφικές τροπολογίες και πολλών ειδών τερτίπια, που πρέπει να έχουμε το νου μας και τα μάτια μας ανοιχτά να ανιχνεύουμε, να καταδικάζουμε, να απορρίπτουμε, να αντιδρούμε. Η ανήθικη υφαρπαγή του δίκιου του διπλανού μας, που σπέρνει τη διχόνοια δεν πρόκειται να οδηγήσει ποτέ στην ευημερία, την ειρηνική συνύπαρξη την ομόνοια την ανάπτυξη και την προκοπή ενός τόπου. Το ξέρουμε καλά! Γιατί έχουμε και φωτεινά παραδείγματα ευτυχώς, ατόμων, επιχειρήσεων, κοινωνιών, κρατών που με γνώμονα την ηθική, την εντιμότητα, την ισότητα και τη δικαιοσύνη μεγαλούργησαν και αυτούς και μόνο αυτούς πρέπει να έχουμε σαν φωτεινά παραδείγματα.
Τελούμε Παγχαλκιδικά ίσως και Πανελαδικά το μεγαλύτερο Πασχαλινό έθιμο, σαν ημέρα τιμής στη μνήμη των ηρωικών αγωνιστών, που σώζει και τιμά ηρωικές στιγμές της Επανάστασης. Το ότι καθιερώθηκε την Τρίτη ημέρα του Πάσχα, έχει ως εξήγηση, την συνέχιση από τα χρόνια της τουρκοκρατίας ακόμα, του θρησκευτικού εθίμου των ορθοδόξων του Ελληνικού χώρου, (που συναντάται και σε ομόδοξους Βαλκανικών χωρών) να γιορτάζουν την Ανάσταση, στα μνήματα των αγαπημένων, με τέλεση τρισαγίων και με παρόμοια αναστάσιμα έθιμα όπως π.χ. η συμφαγία με τους νεκρούς. Κατάλοιπα αυτής της συνήθειας, θυμόμαστε όσοι προλάβαμε να βιώσουμε τέτοια γεύματα όταν η γενιά των γονιών μας, έφερνε στο Μαύρο Αλώνι στρωσίδια, τραπεζομάντηλα, αυγά τσουρέκια και φαγητά και μετά το πέρας του καγκιλευτού χορού μέναμε και γευματίζαμε στον χώρο αυτό.
Η πλούσια δημοτική Ιερισσιώτικη μούσα, που αποτυπώνει με στίχο και μελωδία ό,τι σχετίζεται με τον ανθρώπινο βίο από την αρχή μέχρι το τέλος του, δεν ήταν δυνατόν να εξαιρέσει τα όσα η ιστορία επιφύλαξε στον τόπο αυτό και κυρίως στους ήρωες που έδωσαν την ψυχή, το αίμα, την ζωή τους για τη λευτεριά αυτού του τόπου. Αναφορές και αιχμές για τον εχθρό και τα πάθη των σκλαβωμένων υπάρχουν σε αρκετά τραγούδια μας απ΄ όσα σώζονται σήμερα. Τα πιο χαρακτηριστικά όμως που δίνουν το στίγμα του ολέθρου της επανάστασης, παραβολικά και όχι ευθέως, για τον φόβο του εχθρού, είναι το «Στου μαύρου νιου τ’ αλώνι του μαρμαρινού» που υπαινίσσεται τη στρατιωτική δύναμη και την υπεροπλία του εχθρού έναντι της δυσανάλογα αδύναμης στρατιωτικής ισχύος των αγωνιστών, με συνέπεια την οδυνηρή κατάληξη της επανάστασης, το «Μια προσταγή μεγάλη» ιστορεί την ναυμαχία με τον Λάμπρο Κατσώνη και το κορυφαίο «Άκουσε συ πρωτοσυρτή» με το οποίο χορεύεται ο καγκιλευτός χορός. Το τραγούδι υπαινίσεται την πολυπόθητη ελευθερία που λαχταρά ο Έλληνας εν όσω εκείνη βρίσκεται στα χέρια του εχθρού γείτονα, με τον τελευταίο στίχο να εμπεριέχει όλη την ορμή και την ελπίδα που διακατέχει τον σκλαβωμένο ότι θα νικήσει «ας το κρατεί κι ας χαίρεται ως την απάνου Κυριακή, ώσπου ν΄ αρραβωνιάσουμε κι ύστερα να βλογήσουμε» Ο χορός που συνοδεύει το τραγούδι, ο καγκιλευτός, αναπαριστά την ταπεινωτική υποχρέωση διέλευσης κάτω από την αψίδα με τα γιαταγάνια, που επέβαλε ο Λουμπουτ σαν δήλωση υποταγής για όσους κλήθηκαν να επιστρέψουν στον τόπο τους από το Άγιο Όρος, όπου είχαν καταφύγει. Ας καγκιλέψουμε για μία ακόμη χρονιά το χορό, ολοκληρώνοντας το έθιμο, που ορίστηκε ως τιμή στη μνήμη των πεσόντων στον ιερό αυτό χώρο κι ας έχουμε κατά νου, ότι οι ψυχές εκείνων θα είναι περισσότερο αναπαυμένες, αν ευθυγραμμιστούμε στο ήθος και στις αξίες που εκείνοι προσέβλεπαν για τις επόμενες γενιές, όταν έδιναν τις ζωές τους για την ελευθερία αυτού του τόπου.
Χριστός Ανέστη και Χρόνια Πολλά!
Το μέλος της Κοινότητας Ιερισσού

Πελαγία Χασάπη-Παπαμιχαήλ 












Δεν υπάρχουν σχόλια: