Ο Ελληνικός Στρατός στη Σμύρνη - 2 Μαΐου 1919 – 2 Μαΐου 2019 : 100 χρόνια !

Του Γιώργου Ι. Ζωγραφάκη

Συμπληρώνονται σήμερα, 2 Μαΐου 2019, εκατό χρόνια από την ημέρα που ελληνικός στρατός αποβιβαζόταν στην πανέμορφη βασίλισσα της Ιωνίας Σμύρνη, την «γκιαούρ Ισμίρ», όπως την ονόμαζαν με κακία οι Τούρκοι, αφού η πλειοψηφία των κατοίκων της ήταν Έλληνες και άλλοι χριστιανοί (Αρμένιοι κλπ).

Ο ελληνικός στρατός, δύναμης Μεραρχίας, υπό τον...

Συνταγματάρχη Ζαφειρίου, είχε επιβιβαστεί, στην Καβάλα, σε ελληνικά πολεμικά και δύο υπερωκεάνια και, υπό την προστασία μονάδων του ελληνικού πολεμικού στόλου, με επικεφαλής τον θρυλικό Αβέρωφ και με συνοδεία 4 αγγλικών πολεμικών, έφτασε, λίαν πρωί στις 2 Μαΐου, στο λιμάνι της Σμύρνης, ενώ όλος ο ελληνικός πληθυσμός της πόλης –και όχι μόνον – με επικεφαλής τον ιεράρχη Χρυσόστομο, με ελληνικές σημαίες, τον υποδεχόταν ως ελευθερωτή.

Κάποια ένοπλη τουρκική αντίδραση, περιορισμένης έκτασης, αντιμετωπίστηκε αποτελεσματικά και σύντομα επιβλήθηκε η ελληνική κυριαρχία.

Στα αποβιβαζόμενα στρατεύματα ανακοινώθηκε η παρακάτω Ημερήσια Διαταγή του Πρωθυπουργού και Υπουργού Στρατιωτικών Ελ. Βενιζέλου:

Προς τους αξιωματικούς και οπλίτες, που αποβιβάζονται στη Σμύρνη:

Απεφασίσθη υπό των Μεγ. Δυνάμεων η δια του ελληνικού στρατού κατάληψις της Σμύρνης και η εξασφάλισις της ζωής των Ελλήνων εκεί. Αποστολή τιμητικωτέρα της οποίας σπανίως ανετέθη εις τμήμα του εθνικού στρατού καθ’ όλην την μακράν του ιστορίαν.

Η Συνδιάσκεψις δεν απεφάσισεν ακόμη οριστικώς επί των εθνικών μας διεκδικήσεων, αλλά η τιμή την οποίαν μας κάμνει να μας εμπιστευθή την εξασφάλισιν της τάξεως εις την μητέρα της Ιωνίας αποδεικνύει ποίαν προς ημάς έχει εμπιστοσύνην, και της εμπιστοσύνης αυτής είμαι βέβαιος ότι θα αποδειχθείτε άξιοι.

Αι ευχαί του Έθνους σας συνοδεύουν.

Ελευθέριος Βενιζέλος

Η εντολή των Μ. Δυνάμεων, πριν μάλιστα υπογραφούν οι συνθήκες της Συνδιάσκεψης, είχε βασικό στόχο την εξασφάλιση της ζωής των χριστιανικών πληθυσμών, οι οποίοι, από το 1914 ακόμη, υφίσταντο μεγάλες διώξεις από τους Τούρκους, αποτέλεσμα των οποίων ήταν –ekt;ow tvn uym;atvn - η φυγή ήδη εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων προς τα κοντινά ελληνικά νησιά, η δε έκταση κατοχής δεν υπερέβαινε τις 17.000 τ. χιλ. Τώρα, πώς εξελίχθηκαν τα πράγματα, ώστε αργότερα να οδεύει ο στρατός μας προς την «Κόκκινη Μηλιά», να μετατρέπεται η Ελλάδα από σύμμαχος της ΑΝΤΑΝΤ σε αντίπαλο –ελέω των μοιραίων εκλογών της 1^ης Νοεμβρίου 1920 – και, από ελευθερωτής της 2ας Μαΐου 1919 να φτάνει στην Καταστροφή του Αυγούστου 1922, είναι μια άλλη θλιβερή ιστορία. Ωστόσο, η ημερομηνία 2 Μαΐου 1919 είναι μια εξαιρετικής σημασίας ημερομηνία, άσχετα αν οι μετέπειτα εξελίξεις εσκότισαν την λάμψη της, άξια πάντως να παραμένει στην ιστορική μας μνήμη. (σχετικά δες στο βιβλίο μου «Το Κρητικό και το Μακεδονικό Ζήτημα», σελ. 161 κ.ε.)

Γ. Ι. Ζωγραφάκης