ΣΗΜΕΙΑ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ Ν.Δ. ΑΝΤΩΝΗ ΣΑΜΑΡΑ ΣΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΕΝΑΕ

-> Το φετινό Συνέδριό σας πραγματοποιείται σε κρίσιμες στιγμές για τη χώρα. Συμπίπτει με την έξαρση των επιπτώσεων της παγκόσμιας και ελληνικής οικονομικής κρίσης. Συμπίπτει, βέβαια, και με τη συζήτηση της μεγάλης διοικητικής μεταρρύθμισης – του Σχεδίου Καλλικράτης. Η πραγματικότητα αυτή, καθιστά το χρέος όλων μας, ιδιαίτερα βαρύ. Με αυτές τις σκέψεις, χαιρετίζω την έναρξη του Συνεδρίου σας και εύχομαι επιτυχία στις εργασίες σας.

-> Το ξέρετε καλά. Ότι η διοικητική μεταρρύθμιση είναι δικό μας όραμα. Όπως είναι και όνειρο δικό σας. Η αναγκαιότητα μιας ριζοσπαστικής μεταρρύθμισης είναι αδιαμφισβήτητη. Είναι και εθνικής σημασίας υπόθεση. Η διοικητική οργάνωση της χώρας, το διοικητικό μας σύστημα, διαρθρώνεται σε τρία επίπεδα: το εθνικό, το περιφερειακό και το τοπικό.

Συνεπώς:

Μία ουσιαστική και ολοκληρωμένη διοικητική μεταρρύθμιση είναι ανάγκη να ξεκινά από την Κεντρική Δημόσια Διοίκηση. Να ανατρέπει ριζικά, αλλά και δημοκρατικά, κατεστημένες δομές. Να ενισχύει τις επιτελικές δομές και τις λειτουργίες ενός «κράτους-στρατηγείου». Να οδηγεί σε δημοκρατικό μετασχηματισμό της διοίκησης. Να μην εξαντλείται σε αποσπασματικές παρεμβάσεις. Να μην υποτάσσεται σε κομματικές σκοπιμότητες. Να μην παρουσιάζει κενά.

Η σύγχρονη διοίκηση απαιτεί αποκέντρωση εξουσιών, συγκέντρωση αρμοδιοτήτων σε όλη την κλίμακά της, σύμπτωση αρμοδιοτήτων και πόρων σε όλα τα επίπεδα.

Χωρίς αυτά θα αναπτύσσεται μόνο η γραφειοκρατία.

Χωρίς αυτά θα έχουμε μόνιμη υποταγή της Αυτοδιοίκησης στον έλεγχο του Κέντρου.

Η σύγχρονη διοίκηση χρειάζεται ένα κοινωνικά φιλελεύθερο πρότυπο, που διαθέτει συγκεκριμένες αρμοδιότητες και επαρκείς πόρους.

Χρειάζεται ένα πρότυπο, που λειτουργεί σε πλαίσιο απόλυτης διαφάνειας. Ένα πρότυπο που υπηρετεί την ανάπτυξη και την ποιότητα ζωής, σε κάθε τοπική κοινωνία.

Έχω την πεποίθηση και αυτό είναι το συμπέρασμα από το διάλογο που είχαμε - ότι οι εξαγγελίες της Κυβέρνησης, στερούνται των προϋποθέσεων, που απαιτεί μία ουσιαστική, ριζοσπαστική διοικητική μεταρρύθμιση. Στερούνται των βάσεων, που είναι αναγκαίες για να μετουσιωθεί το όνειρο σε πράξη. Στερούνται των στοιχείων εκείνων που εγγυώνται ισχυρή Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση.

Διότι ισχυρή Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση σημαίνει αρμοδιότητες και πόρους.

Εμείς πιστεύουμε στη διοικητική μεταρρύθμιση και εργαζόμαστε για το καλύτερο.

Επιδιώκουμε την επιτυχία του εγχειρήματος. Γι΄ αυτό ακριβώς, χρειάζεται να τεθούν και να τηρηθούν συγκεκριμένες, αναγκαίες και αυτονόητες προϋποθέσεις:

Πρώτον: Χρειάζεται ενδελεχής μελέτη. Προσεκτικός και ολοκληρωμένος σχεδιασμός. Ξεπέρασμα του αναχρονιστικού συγκεντρωτισμού και της γραφειοκρατίας. Η μεταρρύθμιση στην Αυτοδιοίκηση να μην είναι αποσπασματική. Αλλά να αποτελέσει μέρος ενός συνολικού προγράμματος διοικητικής μεταρρύθμισης.

Δεύτερον: Χρειάζεται ουσιαστικός διάλογος με τους εκπροσώπους της Αυτοδιοίκησης. ΤόσοΌσο και για το σύνολο των ζητημάτων που εγείρονται. Για τους πόρους. Αλλά και για τις αρμοδιότητες. Και για την απαραίτητη σύμπτωση πόρων-αρμοδιοτήτων. για τη χωρική κατανομή, δηλαδή για τα γεωγραφικά όρια των συνενώσεων.

Τονίζω ότι η χάραξη των ορίων των νέων Περιφερειακών Αυτοδιοικήσεων

- όπως και των νέων δήμων - είναι ανάγκη να συζητηθεί και να οριστικοποιηθεί

πριν ψηφιστεί ο νέος νόμος. Είναι ανάγκη να γίνει με αντικειμενικά κριτήρια.

- πληθυσμιακά, κοινωνικά, οικονομικά - που να εγγυώνται την προοπτική ανάπτυξης. Αλλιώτικα δεν γίνεται. Μεταρρύθμιση με κρυφά χαρτιά δεν γίνεται.

Τρίτον: Χρειάζεται Εθνικό Επιχειρησιακό Σχέδιο. Με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. Αλλά και με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση, για την υποστήριξη των νέων αυτοδιοικητικών δομών. Με αντιστοίχιση αρμοδιοτήτων και πόρων. Χωρίς την προϋπόθεση αυτή, το όλο εγχείρημα κινδυνεύει να βρεθεί σε περιπέτεια. Χωρίς την προϋπόθεση αυτή, η Αυτοδιοίκηση κινδυνεύει να γίνει προβληματική, απρόσωπη, αποστασιοποιημένη από τον πολίτη. Κινδυνεύει - σε τελική ανάλυση - να μοιάσει με το προβληματικό κεντρικό κράτος. Κινδυνεύει να καταλήξει απορρύθμιση όχι μεταρρύθμιση! Και αυτό δεν πρέπει να συμβεί. Δεν πρέπει να το αφήσουμε να συμβεί.

-> Η Νέα Δημοκρατία, βασικός εκφραστής του ονείρου για μία ισχυρή Αυτοδιοίκηση, έχει αναπτύξει συγκεκριμένες προτάσεις. Αποβλέπουμε σ΄ ένα σύγχρονο επιτελικό κράτος με αποκεντρωμένους θεσμούς και ισχυρή Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση. Που εγγυάται την ισόρροπη και αειφόρο ανάπτυξη. Που παρέχει αποτελεσματική εξυπηρέτηση στους πολίτες. Που λύνει τα τοπικά προβλήματα. Που διαχέει τις ευκαιρίες Ανάπτυξης σε όλη τη χώρα. Που αξιοποιεί τα συγκριτικά πλεονεκτήματα κάθε περιοχής.

Για όλους αυτούς τους λόγους, προτείνουμε:

• Η Κεντρική Διοίκηση να επικεντρώσει τις επιτελικές δομές της και να αποκεντρώσει πόρους και αρμοδιότητες. Να στηρίξει (όπως επιτάσσει το Σύνταγμα) τόσο την πρωτοβάθμια, όσο και τη δευτεροβάθμια Αυτοδιοίκηση.

• Η Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση να έχει άμεσα εκλεγόμενο πρόεδρο και αιρετό Συμβούλιο. Να έχει συγκεκριμένες, συνεκτικές και στέρεες δομές,

που να εγγυώνται την αποτελεσματική λειτουργία της. Να έχει νομοθετικά κατοχυρωμένες αρμοδιότητες, που να καλύπτουν ένα ευρύτατο πεδίο δράσης. Ιδίως, μάλιστα, σε ό,τι αφορά την περιφερειακή ανάπτυξη, την πρωτογενή παραγωγή, το εμπόριο, τον τουρισμό, τον Πολιτισμό. Αλλά και το χωροταξικό σχεδιασμό, την προστασία και την αναβάθμιση του περιβάλλοντος, την πολιτική προστασία, την υγεία και την παιδεία.

• Οι Αυτοδιοικητικές Περιφέρειες να έχουν εξασφαλισμένους τους πόρους,

που είναι αναγκαίοι για την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους. Παράλληλα, όμως, να αναλάβουν και τη διαχείριση, (στα γεωγραφικά όριά τους) των κοινοτικών πόρων.

• Οι σημερινές Νομαρχίες να διατηρηθούν ως Νομαρχιακά Διαμερίσματα.

Το επιβάλλουν σοβαροί κοινωνικοί, οικονομικοί και ιστορικοί λόγοι.

• Η Αυτοδιοίκηση να εξοπλιστεί με ρυθμίσεις που θα περιορίζουν τη γραφειοκρατία, θα ενδυναμώνουν τη δημοκρατία σε τοπικό επίπεδο, θα ενισχύουν την κοινωνική συνοχή.

Χωρίς αυτά, το εγχείρημα κινδυνεύει.

Θυμίζω μόνον ότι ο σημερινός Πρωθυπουργός και τα αρμόδια στελέχη του ΠΑΣΟΚ, όταν βρίσκονταν στην Αντιπολίτευση, χαρακτήριζαν «έγκλημα» κάθε απόπειρα διοικητικής μεταρρύθμισης, που δεν θα έλυνε προκαταβολικά τα οικονομικά και τεχνικά ζητήματα.

-> Το προσχέδιο που δόθηκε από την Κυβέρνηση για δημόσια διαβούλευση, δεν πληροί τις προϋποθέσεις βάσης σοβαρού διαλόγου. Δεν ανταποκρίνεται στις προδιαγραφές, που απαιτεί ένα τόσο σοβαρό εγχείρημα. Δεν εγγυάται την οικονομική αυτοτέλεια και αυτοδυναμία, που επιτάσσει το Σύνταγμα. Δεν απαντά στο -καίριας σημασίας- ζήτημα της στελέχωσης του νέου θεσμού με άρτια καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό. Το σχέδιο που ανέπτυξε η Κυβέρνηση, χαρακτηρίζεται από σοβαρά κενά, ελλείψεις και ασάφειες.

Δημιουργεί σοβαρά ερωτηματικά σε όλους μας. Παρουσιάζει σκιές σε κρίσιμα και ουσιώδη ζητήματα. Εξαγγέλλεται η δημιουργία νέων Περιφερειακών Αυτοδιοικήσεων (όπως και νέων δήμων) χωρίς καμία μελέτη οικονομικής βιωσιμότητας, χωρίς πρόνοια για τις αναγκαίες υποδομές, και τη λειτουργική υποστήριξή τους, χωρίς θεσμοθετημένους πόρους.

Διοικητική μεταρρύθμιση με άγνωστα τα βασικά της στοιχειά, δεν γίνεται. Διοικητική μεταρρύθμιση με προχειρότητα δεν στεριώνει. Δεν νοείται βιασύνη σ΄ ένα τόσο σοβαρό ζήτημα. Δεν χωρούν προαποφασισμένες επιλογές και κομματικές σκοπιμότητες. Κάνει τεράστιο λάθος η Κυβέρνηση εάν καταφεύγει στην τακτική των τετελεσμένων, ενόψει των εκλογών του Νοεμβρίου. Κάνει τεράστιο λάθος, εάν προτίθεται να αγνοήσει τις προτάσεις της Αντιπολίτευσης της ΕΝΑΕ και της ΚΕΔΚΕ.

Οφείλει να πει ξεκάθαρα ποιες είναι οι θέσεις της για τη χωροταξία, για τους πόρους και τις αρμοδιότητες. Οφείλει να επιδιώξει σύνθεση προτάσεων και ιδεών.

-> Η χώρα βρίσκεται μπροστά σε μεγάλες προκλήσεις. Δεν υπάρχουν περιθώρια για πειραματισμούς. Δεν υπάρχουν περιθώρια για λάθη. Οι ευθύνες όλων είναι τεράστιες. Εμείς αναλαμβάνουμε τις δικές μας. Αξιώνουμε, όμως, να αναλάβει και η Κυβέρνηση τις δικές της. Είναι επιτακτική ανάγκη. Είναι επιταγή των κρίσιμων καιρών, που διανύει η Πατρίδα μας. Είναι αξίωση του Ελληνικού λαού.