ΚΛΕΙΔΙΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΓΙΑ «MEMO MARE»
Δεκαετίες ’60 και ‘70, Νέα Ποτίδαια, µικρό θαλασσινό προσφυγικό (1922) χωριό χτισµένο appunto πάνω σε µια µεγάλη ιστορική αρχαία πόλη. «Νησί» µε απέραντες σε ανοιχτωσιά και.... ποικιλοµορφία θάλασσες, µεγάλους ξέφραγους κήπους, ανοιχτά σπίτια κτισµένα από άχυρο και χώµα µε ζωντανούς και χαµογελαστούς ανθρώπους, αυτάρκεις σε όλα τους µε µέγιστη εκτίµηση στο αγαθό της ζωής(μεταπολεμικά).
Ένας επίγειος παράδεισος για κάθε όν προπάντων για µας τα παιδιά. Ώχρες, ασβέστης µε λουλάκι, λουλούδια, µυρωδικά, η οσµή της πρώτης βροχής στους χωµάτινους δρόµους, τα γυµνά πόδια πάνω στις λάσπες ένα µε τη γη. Μυρωδιά από φρέσκια χλόη όταν ξαπλώναµε πάνω της παρατηρώντας χωρίς τελειωµό τις µαγικές σφουµάτινες µορφές στα σύννεφα, τις σχεδόν γεωµετρικές ανθρωπόµορφες γραµµές των πετρωµάτων, της σκουριάς, του χαλκού και του σιδήρου, τις ατέλειωτες τονικές διαβαθµίσεις και αποχρώσεις των γήινων και των µπλε των θαλασσών και του ουρανού. Και µέσα από γη και θάλασσα να ξεπλένονται και να αναδύονται αρχαία αγάλµατα και τα µάτια ορθάνοιχτα να χτυπάνε κατευθείαν στη ψυχή.
Ένας παράδεισος τεσσάρων εποχών. Όµως για εµάς τους µικρούς, στο καλοκαίρι ήταν οι θεοί. Η ανεµελιά, τα αυτοσχέδια παιχνίδια, το όργωµα της θάλασσας, τα µακροβούτια στο νερό αλλά και στις ψυχές, στα πρωτόγνωρα σκιρτήµατα µε τις νέες αφίξεις, αστικές και ευρωπαϊκές οµορφιές της παραλίας. Ένα µικρό χωριό µεταµορφωµένο σε µία πολύχρωµη και γοητευτική πόλη.
Παρόλα αυτά στον αντίποδα της ελευθερίας αυτής υπήρχε καταπίεση και συµπίεση των συναισθηµάτων, από τα θρησκευτικά, εκπαιδευτικά και κοινωνικοπολιτικά πρότυπα της εποχής. Σε αντίθεση µε αυτά σταθερό στήριγµα σαν παντοτινός ήλιος η αγάπη, η διαλεκτικότητα και η διαλλακτικότητα των γονιών. Αυτή η αυθόρµητη, κατάβαθη φυσική δύναµη, η µνήµη της χαράς και της οµορφιάς, γεµίζει ανεξάντλητα µε ήλιο και καλοκαίρι, ακόµη και στα βαθιά σκοτάδια των δύσκολων στιγµών µέχρι και σήµερα και µεταλλάσσεται συνεχώς σε πράξη έκφρασης.
Ένα µικρό εξωτερικό ή εσωτερικό ερέθισµα οδηγεί στη συνάντηση, την αναβίωση, τη ζύµωση και από εσωτερική ανάγκη αρχίζει να µορφοποιείται σε χρώµατα, σχήµατα, τόνους, υφές, συµπυκνωµένα, αναγκαία αφαιρετικά, ποιητικά, µε την έννοια ότι η ζωγραφική τείνει προς την ποίηση, ποτέ όµως το ανάποδο. Όλη αυτή η συναισθηµατική ένταση, ταυτόχρονα ισορροπείται από ανάλογες δυνάµεις της λογικής που δρουν συγχρονισµένα για να συλλάβουν, να ελέγξουν, να φιλτράρουν, να συµµετρήσουν να συνθέσουν και τελικά να εκφράσουν συγκίνηση και αλήθειες µε τον πιο ελεύθερο, εικαστικό τρόπο που µόνο η ζωγραφική µπορεί.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΚΥΡΙΑΚΟΥ, Δεκέµβριος 2025
Δεκαετίες ’60 και ‘70, Νέα Ποτίδαια, µικρό θαλασσινό προσφυγικό (1922) χωριό χτισµένο appunto πάνω σε µια µεγάλη ιστορική αρχαία πόλη. «Νησί» µε απέραντες σε ανοιχτωσιά και.... ποικιλοµορφία θάλασσες, µεγάλους ξέφραγους κήπους, ανοιχτά σπίτια κτισµένα από άχυρο και χώµα µε ζωντανούς και χαµογελαστούς ανθρώπους, αυτάρκεις σε όλα τους µε µέγιστη εκτίµηση στο αγαθό της ζωής(μεταπολεμικά).
Ένας επίγειος παράδεισος για κάθε όν προπάντων για µας τα παιδιά. Ώχρες, ασβέστης µε λουλάκι, λουλούδια, µυρωδικά, η οσµή της πρώτης βροχής στους χωµάτινους δρόµους, τα γυµνά πόδια πάνω στις λάσπες ένα µε τη γη. Μυρωδιά από φρέσκια χλόη όταν ξαπλώναµε πάνω της παρατηρώντας χωρίς τελειωµό τις µαγικές σφουµάτινες µορφές στα σύννεφα, τις σχεδόν γεωµετρικές ανθρωπόµορφες γραµµές των πετρωµάτων, της σκουριάς, του χαλκού και του σιδήρου, τις ατέλειωτες τονικές διαβαθµίσεις και αποχρώσεις των γήινων και των µπλε των θαλασσών και του ουρανού. Και µέσα από γη και θάλασσα να ξεπλένονται και να αναδύονται αρχαία αγάλµατα και τα µάτια ορθάνοιχτα να χτυπάνε κατευθείαν στη ψυχή.
Ένας παράδεισος τεσσάρων εποχών. Όµως για εµάς τους µικρούς, στο καλοκαίρι ήταν οι θεοί. Η ανεµελιά, τα αυτοσχέδια παιχνίδια, το όργωµα της θάλασσας, τα µακροβούτια στο νερό αλλά και στις ψυχές, στα πρωτόγνωρα σκιρτήµατα µε τις νέες αφίξεις, αστικές και ευρωπαϊκές οµορφιές της παραλίας. Ένα µικρό χωριό µεταµορφωµένο σε µία πολύχρωµη και γοητευτική πόλη.
Παρόλα αυτά στον αντίποδα της ελευθερίας αυτής υπήρχε καταπίεση και συµπίεση των συναισθηµάτων, από τα θρησκευτικά, εκπαιδευτικά και κοινωνικοπολιτικά πρότυπα της εποχής. Σε αντίθεση µε αυτά σταθερό στήριγµα σαν παντοτινός ήλιος η αγάπη, η διαλεκτικότητα και η διαλλακτικότητα των γονιών. Αυτή η αυθόρµητη, κατάβαθη φυσική δύναµη, η µνήµη της χαράς και της οµορφιάς, γεµίζει ανεξάντλητα µε ήλιο και καλοκαίρι, ακόµη και στα βαθιά σκοτάδια των δύσκολων στιγµών µέχρι και σήµερα και µεταλλάσσεται συνεχώς σε πράξη έκφρασης.
Ένα µικρό εξωτερικό ή εσωτερικό ερέθισµα οδηγεί στη συνάντηση, την αναβίωση, τη ζύµωση και από εσωτερική ανάγκη αρχίζει να µορφοποιείται σε χρώµατα, σχήµατα, τόνους, υφές, συµπυκνωµένα, αναγκαία αφαιρετικά, ποιητικά, µε την έννοια ότι η ζωγραφική τείνει προς την ποίηση, ποτέ όµως το ανάποδο. Όλη αυτή η συναισθηµατική ένταση, ταυτόχρονα ισορροπείται από ανάλογες δυνάµεις της λογικής που δρουν συγχρονισµένα για να συλλάβουν, να ελέγξουν, να φιλτράρουν, να συµµετρήσουν να συνθέσουν και τελικά να εκφράσουν συγκίνηση και αλήθειες µε τον πιο ελεύθερο, εικαστικό τρόπο που µόνο η ζωγραφική µπορεί.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΚΥΡΙΑΚΟΥ, Δεκέµβριος 2025
Βιογραφικό Νικόλα Κυριάκου
Γεννήθηκε στη Ν. Ποτίδαια Χαλκιδικής όπου ζει και έχει το εργαστήριό του µέχρι και σήμερα.
Αποφοίτησε µε άριστα το τµήµα Ζωγραφικής της Ακαδηµίας Καλών Τεχνών Ρώµης από το 1977-1981.
Από το 1984 έως το 2011 δίδαξε το µάθηµα του ελεύθερου σχεδίου και του χρώµατος σε όλες τις βαθµίδες της δηµόσιας εκπαίδευσης. Παράλληλα έχει πραγµατοποιήσει 32 ατοµικές εκθέσεις -κυρίως στην Ελλάδα- και πάνω από 150 οµαδικές σε Ευρώπη και Αµερική.
Αποφοίτησε µε άριστα το τµήµα Ζωγραφικής της Ακαδηµίας Καλών Τεχνών Ρώµης από το 1977-1981.
Από το 1984 έως το 2011 δίδαξε το µάθηµα του ελεύθερου σχεδίου και του χρώµατος σε όλες τις βαθµίδες της δηµόσιας εκπαίδευσης. Παράλληλα έχει πραγµατοποιήσει 32 ατοµικές εκθέσεις -κυρίως στην Ελλάδα- και πάνω από 150 οµαδικές σε Ευρώπη και Αµερική.
Έργα του βρίσκονται σε πινακοθήκες µουσείων και ιδιωτικών συλλογών: Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, “Αβέρωφ Τοσίτσα” Μέτσοβο, “Αλέκος Κοντόπουλος” Λαµία, Βαφοπούλειο Πνευµατικό Κέντρο Θεσσαλονίκης, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών Θεσσαλονίκης, CEDEFOP Θεσσαλονίκης, Μουσείο των Σκοπίων Βόρεια Μακεδονία, Πανεπιστήµιο Μακεδονίας Θεσσαλονίκης, “Εταιρεία Τέχνης” Κιλκίς, Εταιρεία Bosh Αθήνα, Δηµοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης καθώς και σε άλλες δηµόσιες και ιδιωτικές συλλογές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου