Ένα σπάνιο δημοτικό τραγούδι της Ιερισσού, δυστυχώς σήμερα ξεχασμένο, έσωσε η Δόμνα Σαμίου. Μιλά για το πάρσιμο της Πόλης από τους Τούρκους και θρηνεί, όπως και όλη η Ρωμιοσύνη τότε, γι' αυτό. Τραγουδά η Ιερισσιώτισα Ρίνα Δημούδα.
Μια θρηνητική μελωδία σπάνιας ομορφιάς είναι και η συγκεκριμένη. Καταγεγραμμένη από τη... Δόμνα Σαμίου στην Ιερισσό Χαλκιδικής το 1972.29 Μαΐου 1453... Ίσως η συγκλονιστικότερη ημέρα στην ιστορία του νεότερου Ελληνισμού. Οι συγκλονιστικότερες στιγμές της χιλιετίας, με την οριστική και αμετάκλητη Άλωση της Κωνσταντινούπολης, της Βασιλεύουσας Πόλης και την πτώση της στα χέρια των Οθωμανών.
Στις 28 Μαΐου - παραμονή της Άλωσης - λαμβάνει χώρα η τελευταία λειτουργία στην Αγιά-Σοφιά, ο εμψυχωτικός λόγος του Αυτοκράτορος στους στρατιώτες του και η επιστροφή στα τείχη για το μεγάλο καθήκον. Όλοι, με πλήρη συναίσθηση των στιγμών, αποφασισμένοι να φανούν αντάξιοι τού χρέους τής Ιστορίας, αγωνιζόμενοι ως την τελευταία στιγμή. Συγκλονιστικός ο λόγος του Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Παλαιολόγου λίγο πριν την τελική επίθεση (όπως καταγράφηκε από τον Φραντζή): "Γνωρίζετε καλά, αδέλφια μου, ότι όλοι εμείς για τέσσερα πράγματα οφείλουμε να προτιμήσουμε το θάνατο από τη ζωή. Πρώτα για την Πίστη και την ευσέβειά μας, δεύτερον για την πατρίδα μας, τρίτον για τον Βασιλέα Κύριο ημών Ιησού Χριστό και τέταρτον για τους συγγενείς και φίλους μας... Λοιπόν, αδέλφια και συστρατιώτες μου, να έχετε κατά νου ότι το μνημόσυνό μας και η φήμη και η μνήμη και η ελευθερία μας θα μείνουν άσβεστες για πάντα". Και έπειτα από αυτά μετέβη στην πύλη του Ρωμανού όπου περίμενε ξάγρυπνος και ετοιμοπόλεμος την τελική επίθεση.
Οι συγκλονιστικές αυτές στιγμές και πολύ περισσότερο οι κατοπινές της Άλωσης, αποτυπώθηκαν σε όλη την Ελλάδα σε λαϊκούς θρήνους, σπάνιας ομορφιάς και απερίγραπτου πόνου. Η πρωτεύουσα της Ρωμιοσύνης, η Πόλη που άντεξε πολιορκίες για πάνω από μια χιλιετία βρισκόταν πλέον σε ξένα χέρια και το μέλλον του ελληνισμού ήταν κάτι παραπάνω από αβέβαιο. Δεν είναι πολύ δύσκολο να φανταστούμε τι οδήγησε λοιπόν τον απανταχού ελληνισμό να δημιουργήσει τραγούδια για να θρηνήσει για το αβέβαιο μέλλον του, όπως το επισφράγισε η Άλωση της Πόλης και οι σφαγές και λεηλασίες που ακολούθησαν.
Μια θρηνητική μελωδία σπάνιας ομορφιάς είναι και η συγκεκριμένη. Καταγεγραμμένη από τη Δόμνα Σαμίου στην Ιερισσό Χαλκιδικής το 1972.
Τραγουδά η ντόπια Ιερισσιώτισσα Ρήνα Δημούδα.
Δίσκος: "Ιστορικά - Κλέφτικα τραγούδια" (της Δόμνας Σαμίου)
Φωτογραφίες της παλιάς Ιερισσού από την ιστοσελίδα: http://www.kyttaro.eu/kentriki-selida/
Οι στίχοι:
Πήραν την Πόλη, πήρανε, μωρέ πήραν τη Σαλονίκη
πήραν κι την- πήραν κι την Aγιά Σοφιά.
Πήραν κι την Αγιά Σοφιά, το μέγα μαναστήρι,
μι τιτρακόσια σήμαντρα, μ' ιξήντα δυο καμπάνις
πάσα καμπάνα κι παπάς, πάσα παπάς κι διάκος.
Nα κι η κυρά η Παναγιά, στην πόρτα πάει και στάθη
και στους μαστόρους έλεγε και στους μαστόρους λέει.
Mαστόροι μη δουλεύετε, μη χάνετε τον κόπο
κι εδώ 'κκλησιά δε γίνεται κι μέγα μαναστήρι·
θα γίνει τούρκικο τζαμί να προσκυνούν οι κλέφτις
να προσκυνάει Aλή πασάς με τους σκλάβους δεμένους.
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου